پایگاه اطلاع رسانی استانداری گلستان > نسخه قابل چاپ

شهرستان آق‌قلا در شمال استان گلستان و در كنار رودخانه گرگانرود با داشتن آثار تاريخي، گل‌فشان‌هاي ديدني و صنايع دستي همچون قالي و پشتي تركمن از مناطق گردشگرپذير اين استان است.

اين شهرستان با جمعيتي حدود ۱33هزار نفر،يك هزار و ۷۶۳كيلومترمربع وسعت دارد معادل ۶/۸ درصد از مساحت استان را شامل مي شود و بسياري از ساكنان آن را هموطنان تركمن تشكيل مي‌دهند.

اين شهرستان از شمال به كشور تركمنستان از جنوب به شهرستان گرگان و علي آباد از شرق به شهرستان گنبدکاووس و از غرب به شهرستان تركمن محدود مي شود.

براساس مستندات،اين شهر توسط"شاه‌عباس”در سال ۱۰۲۰ هجري قمري بنا شد و در ابتدا به نام"اسپيدژ”يا"دژسفيد”معروف بوده و در زمان حكومت پهلوي به"پهلوي دژ”تغيير نام داد و امروز نام آق‌قلا گرفته كه در زبان تركمني به معناي دژ يا قلعه سفيد است.

براساس تقسيمات كشوري اين شهرستان داراي ۲ بخش مركزي و وشمگير -۲ شهر (آق قلا و انبارالوم ) و ۵ دهستان و ۷6 آبادي مي باشد.

۲- خصوصيات اجمالي شهرستان
۱-۲-۱- ويژگيهاي طبيعي و جغرافيائي
موقعيت
شهرستان آق قلا بين ۵۴ درجه و ۱۴ دقيقه تا ۵۴ درجه و ۵۱ دقيقه طول شرقي و ۳۶ درجه و ۵۵ دقيقه تا ۳۰ درجه و ۳۷ دقيقه عرض شمالي در شمال استان واقع شده است. اين شهرستان از شمال به كشور تركمنستان از جنوب به شهرستان گرگان و علي آباد، از شرق به شهرستان گنبد و از غرب به شهرستان تركمن محدود مي شود.
وسعت
وسعت اين شهرستان بالغ بر ۵/۱۷۶۳ كيلومتر مربع معادل ۶/۸ درصد از مساحت استان را شامل مي شود. براساس تقسيمات كشوري در سال ۸۲ اين شهرستان داراي ۱ بخش، ۲ شهر، ۵ دهستان، ۷۴ آبادي مسكوني و ۵ آبادي خالي از سكنه بوده است. مجموع ۷۹ روستاي اين شهرستان در مناطق جلگه اي و دشتي قرار دارند.
جدول : تقسيمات كشوري شهرستان آق قلا به تفكيك بخش ، دهستان و تعداد آبادي سال ۱۳۸۰

شهرستان	شهرهاي تابعه	بخش	مركز بخش	دهستان	مركز دهستان	شهر	تعداد آبادي
آق قلا	آق قلا	مركزي	آق قلا	شيخ موسي	گري دوجي	آق قلا	۱۳
				آق آلتين	عطا آباد		۱۲
				گرگان بوي	قانقرمه		۲۶
		وشمگير	انبارآلوم	مزرعه شمالي	انبار آلوم	انبارآلوم	۲۹
		وشمگير	انبارآلوم	مزرعه جنوبي	چين سبيلي	انبارآلوم	۲۹
جمع		۲	۲	۵	۵	۲	۸۰

بخش جنوبي شهرستان آق قلا در دشت حاصلخيز گرگان واقع شده است . رودخانه اترك درست در حد مرزي ايران و تركمنستان از شمال اين شهرستان عبور مي كند . نواحي شمالي شهرستان بعلت وجود شوره زارهاي فراوان فاقد زمينهاي مناسب براي كشاورزي بوده و هرچه از طرف شمال به سمت جنوب پيش مي رويم بر قابليت هاي زيستي افزوده مي شود بطوريكه قسمتهائي از رودخانه گرگان بخش اعظم جنوب و جنوب شرقي شهرستان را سيراب مي نمايد . طول اين رودخانه ۳۵۰ كيلومتر است و از ارتفاعات جنگل گلستان ، كوههاي گليداغ ، آلاداغ و قلعه ماران سرچشمه گرفته و به درياي خزر مي ريزد . جهت اين رودخانه از سرچشمه تا جنوب شهر آق قلا ، تقريباً شمالي – جنوبي مي باشد و سپس جهت آن شرقي – غربي مي گردد . بخش هاي شمالي را شوره زارها فرا گرفته اند و درياچه كوچكي بنام اينچه تقريباً در پائين شوره زار شمالي شهرستان واقع شده است .
شهرستان آق قلا علاوه بر رودخانه هاي گرگان و اترك تعدادي رودخانه هاي كوچك هم داراست . ميزان آبدهي كل سالانه رودخانه هاي جاري در اين شهرستان ۰۸/۱۴۹ ميليون متر مكعب مي باشد . علاوه بر رودخانه هاي دائمي و فصلي ، شهرستان آق قلا داراي ۱۱۵۷ حلقه چاه و ۱۳ رشته قنات مي باشد .
به لحاظ توريستي و تفريحي، اين شهرستان با توجه به قرار گرفتن در نزديكي دشت بزرگ آق قلا و اقوام مختلف جلوه خاصي به اين منطقه داده است. قدمت تاريخي اين شهر و نيز وجود جاذبه هاي تاريخي، طبيعي از جمله ديوار اسكندر، پل تاريخي آق قلا و ... مي تواند در گسترش اين شهر تأثير بسزايي داشته باشد.

معرفی شهرستان آق قلا